MOSTARSKE ZANATLIJE OD 1550-1878.

Na temelju podataka iz mostarskih vakufnama(1554-1878),sidžila mostarskih kadija(1631-1878.),epitafa sa nadmezarnih spomenika,i iz razne izvorne građe,pretežno na turskom jeziku,može se utvrditi da su u Mostaru,u razdoblju od 1550. do 1878.godine,radile slijedeće vrste zanatlija koji su ovdje imali svoje zanatske radionice:
Abadžije(krojači seoske suknene odjeće)
Aščije(kuhari)
Barudžije(zanatlije  koje prave ili prodaju barut)
Berberi(brijači)
Bičakčije(nožari)
Bojadžije
Bravadžije(bravari)
Čibukčije
Čilingiri(klinčari)
Čizmedžije
Čokadžije(čohadžije)
Ćebedžije
Ćurčije(krznari)
Dejirmendžije(mlinari)
Demirdžije ili timurdžije(gvožđari)
Dogramdžije(stolari)
Dunđeri ili nedžari(građevinari)
Džamdžije(staklari)
Ekmekčije(pekari)
Fišekčije(proizvođači puščanih metaka)
Hadadi(kovači)
Halači(pucari vune i pamuka)
Halvadžije(slastičari)
Havandžije(križači duhana)
Jorgandžije
Kahvedžije
Kalajdžije
Kasapi(mesari)
Kazandžije
Kazazi(pozamenteri,svilari)
Kujundžije ili zergeri(zlatari)
Mejhandžije(krčmari)
Mudželiti(knjigovesci)
Mumdžije(svjećari)
Mutapčije(zanatlije koji prave predmete od kostrijeti)
Nalbanti(potkivači konja)
Papudžije
Postuladžije(zanatlije koje prave lahku  plitku obuću)
Sabljari
Sahačije
Safundžije
Samardžije
Sandukčije
Sarači(sedlari)
Simitdžije(pekari koji prave hljebove s maslom)
Stupari
Sujoldžije(vodoinstalateri)
Tabaci(kožari)
Taščije(klesari)
Tenećedžije(limari)
Tufegdžije(puškari)
Terzije ili hajjati(krojači)
Užari
Svi naprijed navedeni zanati,ili grupe sličnih zanata,bili su udruženi u posebne organizacije zvane esnafi ili cehovi.Svaki esnaf je imao svog starješinu(ćehaju),čija je dužnost bila da objektivno i na pravičan način rješava sve sporove jednog esnafa,odnosno grupe sličnih zanata.On je služio i kao posrednik između esnafske organizacije i vlasti.Esnafi su imali i svoje uprave zvane londže,koje su sami birali.Svaki esnaf imao je svoj statut,kasu i bajrak kao vanjski znak esnafa.
Izvor;Hivzija Hasandedić-Spomenici kulture turskog doba u Mostaru,SA 1980.