Rad Andricevog instituta, ciji je direktor Emir Kusturica i dokument koji svjedoci o namjerama Austrougarske da povede Veliki rat i prije sarajevskog atentata, odnosno, pismo tadašnjeg vojnog guvernera u BiH Oskara Pocoreka iz maja 1913. godine ministru …
… finansija Leonu Bilinskom u Becu, tema je pisanja njemackih i austrijskih medija, koji, uglavnom, ukazuju na nerelevantnost tog dokumenta.
Minhenski “Zidojce cajtung” ocjenjuje da je time, izgleda propao pokušaj Beograda da se rastereti pripisane krivice, dok dnevnik “Velt” piše da Pocorekovi predlozi beckom dvoru ne dokazuju puno.
“U svakom slucaju takvi prijedlozi znace malo. Oni odslikavaju rapoloženje koje je tada pokretalo becku politiku. Ali da li su razmišljanja te dvojice, prije drugorazrednih funkcionera, zaista i bili dio vladine politike – veoma je sumnjivo…”, piše “Velt”, navodeci da na kraju krajeva, Austrija sredinom 1914. godine uopšte nije bila spremna za rat, pošto su propali pokušaji rješavanja “Julske krize”.
I njemacki tabloid “Bild” pozabavio se ovom temom i, pišuci da Srbija “dokazuje” nevinost za Prvi svjetski rat, navodi da je “srpski nacionalista Gavrilo Princip tacno prije 100 godina, ubistvom austro-ugarskom prestolonasljednika Franca Ferdinanda, pokrenuo Prvi svjetski rat”.
Ukazujuci da je od 1914. do 1918. godine stradalo 15 miliona ljudi- devet miliona vojnika i šest miliona civila, tabliod, navodi da se Beograd, uprkos tome, želi da oslobodi svake suodgovornosti.
Njemacka štampa prenosi i izjavu Ute Fervert, direktorke odsjeka za historiju instituta Maks Plank, koja govori o knjizi historicara Kristofera Klarka “Mesecari”, navodeci da je njemacka publika sa zahvalnošcu primila Klarkovo relativno oslobadanje njemackog carstva od krivice za Prvi svjetski rat.
U tekstu “Sjecanje na Prvi svjetski rat – Srbija se smatra napadnutom” njemacki list “Tagešspigl” istice da se “slavni režiser Emir Kusturica prikazuje kao borac protiv “revizije historije” od koje Srbija treba navodno da strahuje, a upravo je on nedavno predstavio pismo koje je Pocorek, maja 1913, poslao Bilinskom u Bec”.
“Taj dokument bi trebalo da dokaže da Srbija, navodno, ne snosi sukrivicu za Prvi svjetski rat, jer je Austrougarska mnogo prije atentata na prestolonasljednika Franca Ferdinanda u junu 1914. godine bila spremna da napadne Srbiju”, piše “Tagešspigl”.
List navodi da je i predsjednik Srbije Tomislav Nikolic kritikovao “neopravdano i bezrazlozložno proglašavanje Srbije a priori krivcem za Prvi svjetski rat.
“Indirektno, jedino se u Srbiji Gavrilo Princip gotovo prkosno brani kao preostali srpski nacionalni heroj, dok ga istovremeno gradani drugih zemalja bivše Jugoslavije kao takvog ne žele da vide”, ocjena je njemackog dnevnika, koji takode prenosi da srpski historicar Danilo Šarenac vidi Principa kao jednog idealistu, a ne kao “profesionalnog ubicu”, koga se covjek, dakle, ne bi mogao dovesti u vezu sa modernim teroristima, poput onih iz Al-Kaide.
“Tagešpigel” piše da su u Srbiji pojedini mediji Pocorekovo pismo primili s euforijom, a da Šarenac, medutim, smatra da je dokument skoro nevažan.
Kada je rijec o knjizi “Mesecari” (Die Schwandler) australijsko-britanskog historicara Klarka, to djelo se i medu njemackim historicarima, ipak, kriticki razmatra, jer Klark srpsku historiju stavlja u središte, cak ukazuje i na genocid u Srebrenici 1995. godine i Garvrila Principa naziva teroristom, navodi “Tagešpigel”.
Štampa piše da se ta knjiga u Njemackoj dobro prodaje, jer se, kako kažu kriticari, u njoj Njemacka oslobada svoje odgovornosti, dok je u Srbiji, navodi njemacka štampa, to delo probudilo nacionaliste i oni Principa tim više brane kao heroja.
U tekstu pod naslovom “Pucnji iz Sarajeva odjekuju još do danas”, austrijski list “Klajne cajtung” prenosi izjavu clana Upravnog odbora Instituta Momcila Perišica da je Pocorekovo pismo jedan od najvažnijih historijskih izvora za proucavanje pitanje krivice i odgovornosti za izbijanje Prvog svjetskog rata.
List navodi da je “medunarodno poznati režiser i direktor Andricevog instituta Emir Kusturica otkrio da namherava da napravi dokumentarac o Prvom svhetskom ratu”.
“Klajne cajtung” je prenio i njegovu izjavu za medije u Republici Srpskoj i Srbiji da je “Gavrilo Princip u Sarajevu ubio okupatora, rasistu i antisemitu”.
List ocjenjuje da “Srbija na taj nacin želi da dokaže svoju nevinost u Prvom svjetskom ratu, te se i dalje zanosi u starom nacionalistickom razmišljanju”.
“Što je bliže 28. jun 2014. godine, a time i 100 godina od atentata Gavrila Principa na prestolonasljednika Franca Ferdinanda i njegove supruge Sofije u Sarajevu, to se Srbija više bori za svoju ulogu žrtve njemacko-austrijske agresije na pocetku Prvog svjetskog rata”, piše “Klajne cajtung”, prenijeli su banjalucki mediji pozivajuci se na agenciju Srna.
Isti izvor prenosi da je premijer Srbije Ivica Dacic 11. novembra 2013. godine, na dan kada je 1918. godine došlo do primirja, istakao da bi svaki pokušaj da se Srbija obilježi pecatom krivca za Prvi svjetski rat “predstavlja pokušaj falsifikovanja istorije, te da se tacno zna da je taj rat bio izraz ekspanzionizma Austrougarske i Njemacke”, prenijele su agencije.
“Dacic je naglasio da se Srbija u oba svjetska rata odlucila za pravu stranu. Upravo to što je Srbija u dva svjetska rata “zauzela pravu stranu” još više istice katastrofalnu politiku bivšeg lidera SPS Slobodana Miloševica, koji je uspio da njegova zemlja bude bombardovana u ratu na Kosovu 1999. godine od bivših saveznika iz Drugog svjetskog rata – Francuske, Britanije i SAD”, piše “Klajne cajtung”.
Obilježavanje godišnjice Prvog svjetskog rata, navodi se u tekstu, pružice informacije o tome u kojoj mjeri su intelektualne i politicke elite u Beogradu spremne za, kako kažu, kriticko samopreispitivanje.
(Vijesti.ba)