Za bamiju kažu da je jedan od najubjedljivijih afrodizijaka što je ga majka priroda ponudila u svojoj raskošnoj riznici ljekovitog bilja.
Bamja(bamya,turski-biljka) je nezamjenljivo jelo na svečanim gozbama Bošnjaka,naročito uz Ramazan,ili kada dolaze kakvi važni gosti, a njen specifični ukus ne može zamijeniti niti jedna druga biljka što se koristi u tradicionalnoj kuhinji Bosne i Hercegovine.
Prema pisanju portala stolac.ba,tačna domovina bamje se ne zna.Smatra se da je to Afrika,a po nekima je to istočna Indija.Postoje i najnovlji podaci koji kažu da se bamja uzgajala u Egiptu dvije hiljade godina prije nove ere,a tu je izgleda dospjela iz Abisinije odnosno današnje Etiopije.
Negdje je zovu bamija,negdje bamje,bamlja,bamnja,babinje,babnja,bobnja…
Postoji više vrsta bamje:grčka,arapska i turska.U svojoj poznatoj „Botanici“ Josif Pančić kratko navodi „bamje od dvije ruke“,tačnije običnu i sultan ili karabamje sa većim i hrapavim čahurama,“koje se posljednje mnogo u Carigradu troše“.
Zbog proteina i masti plodovi bamje su veoma hranljivi i ukusni:sadrže,također,i vitamine A,B,C, pa minerale-kalcij,gvožđe,uz obilje biljne sluzi.Ako bismo se držali najnovijih naučnih saznanja,bamja je idealno jelo za dijabetičare zbog malih količina ugljenih hidrata,a njena velika sluzavost dobra je za liječenje stomačnih i crijevnih oboljenja.Ukratko,ovo veoma ukusno i hranljivo varivo smatra se afrodizijakom poput,recimo,kavijara.
U carsku(sultansku) kuhinju bamja je ušla sredinom 17. vijeka.U srbiju su iz Turske uvožene nanizane u dugačkim vijencima,a tu su malo i sijane.Za turskog vremena kiridžije su ih iz Skoplja donosile u Bosnu,dok se,sredinom 14.vijeka,preko Save i Dunava nije ni znalo za bamju.
Bamja je bila nekad veoma često korišćena namirnica u našim jelima;tako se,obavezno,stavljala u đuveč i uglavnom se pripremala sa mesom(jagnjećim,obično).
Danas se bamja vraća na naše prostore.Uz dosta rijetko svježu(na pijaci),može se naći smrznuta,konzervirana ili suha.I to je dobro.
Malo ljudi je čulo za bamiju.To je biljka iz porodice hibiskusa i porijeklom iz tropske Afrike.Bamja ima jedinstven ukus,ima široki način pripreme i poznata je zbog ljekovitih svojstava.
Izvor:“Aura“br.373-2019.
