Na svom hidžretskom putu iz Mekke u Jesrib(kasnije Medina),Muhammed a.s.,se nakratko zadržao nadomak Jesriba, u selu Kuba,gdje je stigao 8.rebui-l-evvela(20.09.622.godine):Tu je Muhammed a.s. podigao džamiju.To je bila prva džamija koja je sagrađena u islamskoj prošlosti. Na tom mjestu i danas džamija postoji.
Po dolasku u Jesrib,Muhammed a.s. je prvo dao sagraditi džamiju.U izgradnji je i sam učestvovao.Poslije su uz džamiju napravljeni stanovi za Poslanika i njegovu porodicu.Tako je Jesrib postao Poslanikov grad(Medinetu-n-Nebijji),Medina.
Za kratko vrijeme u Medini je podignuto još nekoliko džamija.Jedan od poznatih poznavalaca i sakupljača hadisa Ebu Davud Sulejman ibn el-Eš'as ibn Ishak,poznat kao El-Ezdi i Es-Sidžistani(817-889) navodi u svom Sunenu da je u 16.mjesecu po Hidžri u Medini bilo sedam džamija.Navodi im i imena.U njima se redovno obavljao namaz i učili ezani,pošto bi se čuo ezan Ebu Addulaha Bilala ibn Rebbaha el-Habešije(581-641),muezzina Poslanikove džamije.
Uporedo sa širenjem islama,džamije su podizane u svim krajevima u koje je islam dolazio.Tako je bilo i kod nas.Prve džamije nalazimo još prije zauzeća Bosne od strane Osmanlija.Među prvim džamijama kod nas je ona koju je 856.hidžretske godine(1452) podigao Nesuh-beg,drugi bosanski namjesnik.Odtada pa sve do danas,džamije su kod nas bile i ostale glavni centri i žarišta islamskog ibadeta i života izvori okrepljenja i islamskog nadahnuća.
Otkako islam postoji u našim krajevima,izgradnja džamije se smatrala, a i danas se smatra,jednim od Allahu dž.š. najugodnijih djela.Razne pošasti i najezde,ratovi i elementarne nepogode rušili su džamije kod nas,neke i po nekoliko puta,ali su one,kroz stoljeća,ponovo obnavljane i uz njih nove podizane.
Početak gradnje džamija u sarajevskom kraju nije tačno poznat.Jedna od prvih mora da je bila ona u Blažuju,za koju se 1565.godine kaže da je u hrđavom stanju,pa su je seljani ponovo gradili.Džamija u Ljubovičićima(Pazarić) sagradio je neki spahija Mehmed prije 1565.godine.Iste te godine sagrađena je džamija u Trnovu,sredstvima Muslihuddina,sina Alije,koji je postao njen imam.(Vladislav Skarić).
Turhan Emin begova dzamija u Ustikolini
Poznato je da se džamija u Ustikolini kod Foče smatra,ako ne prvom,a ono svakako jednom od prvih džamija u Bosni i Hercegovini.
Prema zvaničnim podacima Ulema-medžlisa u Sarajevu,kao i kasnije Starješinstva IZ-e za Bosnu i Hercegovinu,Hrvatsku i Sloveniju,broj džamija se u Bosni i Hercegovini mijenjao ovako:
-1919.godine bile su 1194 džamije,
-1920.godine bile su 1194.džamije,
-1921.godine bile su 1184. džamije,
-1922.godine bile su 1184. džamije,
-1923. godine bilo je 1180. džamija,
-1924. godine bile su 1172. džamije,
-1925. godine bile su 1172. džamije
-1926. godine bile Muslimanasu 1173. džamije,
-1927.godine bilo je 1105. džamija
-1928. godine bilo je 1105. džamija,
-1929. godine bilo je 1048. džamija,
-1931.godine bilo je 1120. džamija
-pred kraj II svjetskog rata bilo je 1022 džamije,od kojih oko 200 bilo u ruševnom stanju i nisu služile svojoj namjeni,
-u 1954/55. godini broj aktivnih džamija i mesdžida iznosio je 817,
-u 1970.godini broj džamija se penje na 1074 i 364 mesdžida,
-u 1976. godini bilo je 1092 džamije i 569 mesdžida.
Izvor:Enver Mulahalilović-„Vjerski običaji Muslimana u Bosni i Hercegovini“;Tuzla 2005.