U bosanskohercegovačkoj historiografiji napisano je nekoliko radova o muslimanskim ličnim imenima,dok je o rodovskim prezimenima muslimana Bošnjaka kao i njihovom nastanku samo Seid Traljić objavio u časopisu „Novi Behar“kraći rad 1935.godine.Zbog toga se prof.Mulić odlučio da napiše nešto o nastanku i porijeklu naših prezimena i da bar malo popuni ovu prazninu.Monografija lična imena i rodovska prezimena muslimana Bošnjaka trebala bi biti povod drugim istraživačima za nastavak rada na ovom veoma zanimljivom i zahtjevnom poslu,“jer ona sadržajem i po obimu,zacjelo,predstavlja samo pionirski rad na tom planu i naputak budućim istraživačima u metodološkom postupku“naglašava autor u uvodu.
Poznato je da prezimena ljudi,bilo koje nacionalne ili vjerske pripadnosti,označavaju pripadnost osobe određenom rodu,familiji,roditelju pa i geografskom porijeklu.Takva su prezimena slavenskih naroda na našem području pa i muslimana Bošnjaka kao što je to slučaj i kod drugih naroda u svijetu.Međutim,prezimena i rodovska imena nisu nastajala u isto vrijeme kod svih naroda.Činjenica da su u osmanskoj zvaničnoj administraciji,u cijeloj carevini u okviru koje je nekoliko stoljeća bila i Bosna,stanovnici identifikovani po imenima oca(patronimicima),a ne po rodovskoj pripadnosti značajno je uticala mogućnosti izučavanja genealogije brojnih familija.U zaposjednutoj srednjovjekovnoj Bosanskoj državi gdje su prezimena bila patronimička(po očevima) proces prihvatanja islama doveo je do velikog „šarenila“,jer se uz nova muslimanska lična imena islamiiziranih Slavena javlja i predislamsko(staro slavensko) prezime naročito kod sinova krupne i sitne vlastele koji su bili zarobljeni i odvedeni u CarigrD.
Međutim,prezimenima stanovnika koji su ostali u Bosni prihvatili islam,novih muslimana pravila su se(dobi-vala) na različite načina.Često i veoma rado od islamskih ličnih imena,ali i drugih turskih,arapskih i perzijskih riječi i složenica,odnosno imenica i pridjeva(Abdulahović,Rustemović) uz neki dodatak ispred ili iza imena(Hadžihasanović,Musakadić).Čak su i Turci i Perzijanci,koji su služili u Bosni,tu dobijali posjede i tu ostajali,dobijali prezimena(Čengići).Međutim,bilo je dosta prezimena koja su nastala po raznim osnovama koje su rodonačelnici rodova uzimali za svoje prezime.Prezimena su nastajala po:nazivima plemena kojima su pripadali,zemalja porijekla,dužnostima u službama(državnoj,sudskoj,vojnoj,u nižim vojno-upravnim jedinicama i gradskim naseljima) u islamskoj zajednici i muslimanskim školama,voću i povrću,po šumskim vrstama,po domaćim i divljim životinjama,ribama itd,te ostalim brojnim osnovama.
Peofesor Mulić je prikupljenu građu o rodovskim prezimena muslimana Bošnjaka izložio kroz tri poglavlja:
1.Rodovska prezimena nastala po ostalim osnovama osim ličnih imena zatečenih i nakon osmanskog zaposijedanja Bosne
2.Rodovska prezimena nastala po ličnim imenima:
A)po nemuslimanskim ličnim imenima
B)prezimena po muslimanskim ličnim imenima iz orijentalnih jezika
3.Opis ženskih imena iz kojih su nastala prezimena
Autor ove skromne monografije je uložio dosta truda da zabilježi brojna prezimena nastala po raznim osnovama i da ih razvrsta u odgovarajuće skupine,ali bi ovaj posao trebalo nastaviti.Da bi se prikupila i popisala na jednom mjestu sva rodovska prezimena muslimana Bošnjaka,bio bi ozbiljan i dugorčni posao i za jedan institut,a zahtijevao bi dosta vremena i značajna materijalna sredstva.Profesor Mulić sigurno nema ni jedno ni drugo,jer se umorio od prikupljanja građe,pisanja i samofinansiranja svojih knjiga.
Izvor:Preporod br.21/1055