ALIJA BEJTIĆ: K O N J H O D Ž I Ć I

ljubuskistara

Spomen te porodice sačuvao je Kačić u „Pismi od vitezova vrgorskih“,u imenu „turskog“ momčeta Konjodže.O tome ovako saopćuje:

Tursko momče bise silovito

Prid junacim puno ponosito,

Imenom se Konjodža zoviše,

U Vrgorcu se često zaličaše.

Ali mu je loša srića bila,

Posiče ga junak od krajine,

Po imenu Marine Pervane

Na srid Cerna,blizu Ljubuškoga.

Po mjestu gdje se taj tekst nalazi,a i po samom naslovu o „vitezovima vrgorskim“,koji su kao takvi počeli egzistirati samo poslije 1690,kad je Vrgorac,došao u mletačke i uskočke ruke,vidi se da spomenuti Konjodža,odnosno,tačnije,Konhodža i njegova pogibija ima vezati za vrijeme malog rata(1714-1718),odnosno prve decenije 18.stoljeća.

Potomci ili srodnici navedenog Konjhodže su današnji Konjhodžići,čija je starina baš u Ljubuškom.I danas žive u tom mjestu,a odatle su se pojedine porodice i pojedinci u nedavnoj prošlosti raselili u Dubrovnik,Sarajevo,Zagreb i dr.Na prvi pogled se čini da u Kačićevu imenu Konjodža,odnosno Konjhodža,imamo lično a ne porodično(gentilno) ime i,po tome,da je taj Konjhodža,koji je poginuo u ratu !714-1718,rodonačelnik ljubuških Konjhodžića.To se,međutim,ne može tako shvaćati ne samo zbog toga što Kačić za navedenog Konjhodžu izričito zna da je momče,odnosno neoženjeno lice,nego i za to što izraz „ime“,upotrebljen na navedenom mjestu,ima nedvojbeno šire značenje,može da označava i ime i prezime,što se,uostalom,i vidi po primjeru u predzadnjem stihu navedenog odlomka pjesme o Konjhodži.Prema tome ,tu se radi o prezimenu,a po tome i porodici,koja je starija od vremena kad se navodi poginuli Konjhodža.

Konjhodžići su i danas najbrojnija muslimanska porodica u Ljubuškom,ima ih oko trideset kuća.Stra njihova postojbina je u džematu Gožulj,gdje od davnina pa sve do danas postoje i lokaliteti pod imena Konjhodžića mahala te Konjhodžića bristi,koji najizravnije sjećaju na tu porodicu i govore o njenoj relativno velikoj starosti.Jedan je Konjhodžić iz novijeg vremena zabilježen kao dobrotvor.To je Zaimaga Konjhodžić sin Ibrahimagin;god.1342=1923/4 dao je o svome trošku temeljito renovirati i prebojiti džamiju u Gožulju,o čemu kazuje natpis na arapskom na ploči iznad ulaza u džamiju.

Jedna grana Konjhodžića odavno živi u selu Humcu kraj Ljubuškog.Tu su doselili iz samog Ljubuškog početkom ovog vijeka(XX stoljeće) „na svoje“,i tada su bile tu tri njihove kuće(porodice).

Kazivanje u narodu,koje sam našao u samom Ljubuškom,upućuje da su se Konjhodžići tako prozvali po nekome hodži iz grada Konje(u Anadolu) i da,tako,od njega potječu.Utisak je da se ta tvrdnja zasniva više na efektu sličnosti prezimena i navedenih riječi,negoli na izravnom znanju.Ima,međutim,jedan izvor koji sam svojim vremenom i sadržajem u potpunosti negira to kazivanje,i kao tradiciju o porijeklu i kao etimologiju prezimena i baca sasvim novo svjetlo na porijeklo i straost te porodice.To su zapisi u dubrovačkom arhivu koje je iznio Ćiro Truhelka,a prema kojim se porodica prezimena baš Konjhodžić,i to njzin član Ivko javlja još krajem 15.stoljeća na dvoru hercegovačkog sandžak-bega Mustafabega Milivojevića(1483-86 i 1489-93) u funkciji njegova poklisara.Taj isti Ivko Konjhodžić javlja se u toj službi i na dvoru Mustafabegova sljednika Sulejmanbega.Dana 26.marta 1493.došao je u Dubrovnik da najavi nastup Sulejmanbegov i predao dubrovačkom knezu sandžak-begove darove.Ti podaci kazuju da ljubuški Konjhodžići idu u red najstarijih poznatih muslimanskih porodica domaćeg porijekla ne samo u Ljubuškom nego uopće u Bosni i Hercegovini.I još nešto:prezime nije nikako orijentalno i porijeklo mu valja tražiti na drugoj strani.U tom pogledu ponovno podsjećam na Kačićev oblik prezimena Konjodža,koji je,može biti,i to baš bez glasa „h“,i pravilniji,bliži izvornom obliku.

Izvor:Ljubuški i ljubušaci u Kačićevu „Razgovoru ugodnom naroda slovinskoga“

Odabrao:Kemal Mahić

2166 Posjeta 1 Posjeta danas