Zbog karakterističnog ukusa gljive su omiljene na trpezama mnogih naroda,a njihova ljekovita svojstva poznata su vijekovima.Iako ljekovite gnjive uglavnom rastu na prostorima Dalekog istoka,ima ih i kod nas,a dvije najpopularnije vrste su bukovača i šampinjon,koji sadrže antikanceroznu supstancu kalvacin. Međutim najpoznatija i najistraživanija supstanca je lentinan koja potiče iz šitake(Lentinus edodes),gljive koju Japanci nazivaju „eliksir života“.lentinan sadrži složene šećere,polisaharide,koji pomažu odbrambenim ćelijama organizma da prepoznaju ćelije raka i unište ih.
Osim toga,ova jedinjenja imaju antivirusna i antibakterijska svojstva i pomažu organizmu u odbrani od raznih infekcija i drugih organskih poremećaja.Također,supstanca lem,zajedno sa lentinanom stimuliše imuni sistem i djeluje inhibitorno na razne vrste malignih oboljenja..A zahvaljujući eritadeninu,ššitake značajno smanjuje nivo holesterola u krvi.Ako se nedjelju dana jednom dnevno uzima samo deset grama suhe šitake pomiješane sa medom,holesterol se smanjuje između 10 i 15 %.Također,ove gljive štite i jačaju krvne sudove,naročito kod oboljelih od šećerne bolesti.Štite i od ateroskleroze,hipertenzije,rastvaraju masti i trigliceride,a imaju i antialergijski efekat.
Hranljiva vrijednost gljiva je velika,izrazito su bogate proteinima,kojih ima čak 45% u suhim gljivama.Ovi šumski plodovi sadrže sve esencijalne aminokiseline,a bogate su i vitaminima,prije svega,grupe A,B,C,K,beta-karotenom i ergosterolom.Bogate su i biljnim mastima,bjelančevinama,mineralima-fosforom,natrijom,kalijom,magnezijem,u manjim količinama gvožđem i kalcijom.Ljekovite gljive prebogate hranjljivim sastojcima,idealne su za dijetu,jer sadrže čak 95% vode,pa su izrazito niskokalorične.U zavisnosti od vrste,100 grama gljiva ima energetsku vrijednost od 18 do 26 kilokalorija,što je,naprimjer,od 10 do 20 puta manje nego slatkiši ili alkoholna pića i tri puta manje nego povrće i voće.
Gljive djeluju kao antioksidans i imaju povoljno dejstvo kod Alzhajmerove bolesti,poremećenog metabolizma,osteoporoze,impotencije…vrlo su važne za normalni rast,poboljšavaju koncentraciju i pamćenje,regulišu poremećeni metabolizam,pomažu kod neplodnosti,nervoze,depresije…
Ipak,stručnjaci upozoravaju da sa gljivama treba biti izuzetno obazriv,jer na planeti ima oko 50 hiljada vrsta od kojih je jestivo tek oko hiljaduKod nas najkvalitetnije jestive gljive mogu da se nađu početkom ljeta-šampinjoni,vrganji i lisičarke.zabluda je da gljive,visokovrijedne i aromatične namirnice,rastu odmah poslije kiše.One zapravo niču od 4 do 40 dana poslije kiše,a čak 90% gljiva stiže u ranu jesen.
Gljive razgrađuju biljni materijal,pa je tamo gdje ih ima drveće bujnije i zdravije,a prema Vitekerovoj listi iz 1965.g.,predstavljaju posebno carstvo koje ih odvaja od biljnog i životinjskog svijeta.Njihovo razmnožavanje vrlo je složeno i zanimljivo,pa je i tema brojnih naučnih istraživanja.
Izvor:Novosti plus