Ljubuški,18.maja 1906.
Telegram Kotarskog ureda Zemaljskoj vladi u toku događaja u Ljubuškom,i o održanom narodnom zboru na kome su donesene dvije rezolucije,od kojih se jednom traže poboljšanja radnih uslova,a u drugom se postavljaju politički i agrarni zahtjevi.
„U 2 časa završio narodni zbor,donesene dvije rezolucije.Prvom se traži povišenje radničkih nadnica u Otkupnoj stanici za 40 i 30 procenata,osamsatno radno vrijeme,ukidanje novčanog kažnjavanja radnika,ponovno primanje u posao radnika otpuštenih zbog neznatnih grešaka,primanje na rad samo radnika iz kotara,uzimanje u obzir siromašnih prilikom primanja na posao,starosno zbrinjavanje,neupotrebljavanje žena na teškim poslovima,korektno postupanje sa radnicima od strane nadglednika i nevrijeđanje vjerskih osjećanja psovkama,udaljivanje nadglednika iz stranih kotara u njihova rodna mjesta,konačno,nekažnjavanje radnika zbog štrajka.O ovim zahtjevima vođeni su dugi pregovori trojice delegata štrajkača sa režijskim direktorom uz prisustvo kotarskog predstojnika.Prije nego što je njihov rezultat saopšten,štrajkači su se razišli.
Drugom se rezolucijom zahtijeva sloboda štampe i zbora,zatim ukidanje svakog kuluka i njegovo zamjenjivanje odgovarajućim doprinosom u vidu poreza,nadalje,slobodno i jednako izborno pravo na opštinskim izborima,zatim poboljšanje plata opštinskim organima,i odgovarajuće starosno zbrinjavanje,što jre moguće na taj način,da Zemaljska vlada preuzme sve izdatke za ovdašnju školu,dalje,podmirivanje troškova za čišćenje rijeke Mlade od strane zemaljske uprave;ustupanje zabrana,slobodno raspolaganje naroda u pogledu unapređivanja sitnog stočarstva,izbor a ne imenovanje povjerenika pri otkupu duhana.Povjerenike da bira narod.Otkupne cijene duhana da budu kao u prve tri godine duhanskog monopola.Sadiocima duhana da se za vlastitu potrebu ostavi besplatno jedna količina.Seoske starješine da imenuje narod.Uvoznu taksu na ovdašnje vino ukinuti,a manjak pokriti oporezivanjem drugih alkoholnih pića u cijelom kotaru.U cilju unapređenja sitnog stočarstva neka porez na sitnu stoku bude tako regulisan,kako je to bilo prije okupacije.Taksu za pregled sitne stoke ukinuti..Konačno,neka se Uprava brine za honorisanje ljekara za pregled siromaha na selu,i neka se odrede takse za ljekara za svako mjesto posebno.
Delegirani štrajkači žele da sjutra prenesu radnicima odgovor direktora Duhanske režije.
Raspoloženje u gradu dosta mirno.Ljudi otišli kućama.Finansijski stražar pušten iz zatvora.
Stanje ranjenog Zovka nije nepovoljno.Jedan kolovođa jučerašnjih izgrednika uhapšen;dalja hapšenja svih izgrednika uslijediće uz punu opreznost.
Izvor:Telegram broj LRS-85.062/1906
Pripremio:Kemal Mahić