Omiljen ukras bašta,jorgovan od aprila do juna oslikava pejsaže u ljubičasto,bijelo,plavo i nijansama satkanim od ovih boja.Ljepotom i mirisom jorgovan danas oplemenjuje parkove širom Evrope.Cvijetovi ovog grmolikog drveta različitog su oblika,zavisno od sorte kojoj pripada.
Smatra se da vodi porijeklo sa Balkanskog poluostrva,ali ima i onih koji kažu da se,kao daleki rođak maslina,iz Istočne Evrope i centralne Azije proširio na ostatak planete.Njegovo latinsko ime potiče od grčke riječi syrnix,što znači lula.To ime je dobio jer drvo jorgovana predstavlja izuzetno cjenjenu sirovinu za pravljenje ovog pušačkog rekvizita
Inače,za ovaj mirisni grm vezana je i jedna romantična legenda.Srpski kralj Uroš naredio je da se u goloj i divljoj klisuri Ibra zasadi jorgovan da bi se francuska princeza Jelena Anžujska,njegova buduća supruga,prilikom dolaska osjećala kao da je u rodnoj Provansi.Od tada su prohujali vijekovi,ali se i danas klisura Ibra zove Dolinom jorgovana.
Osim mirisnih nota koje se obilato koriste u industriji parfema,jorgovan ima svoje mjesto i u narodnoj medicini.Upućeni tvrde da su njegova kora i ljuska sjemena prirodni adstrigensi i da liječe dijareju i druge tegobe organa za varenje.Kao antipiretik uspješno uklanja simptome groznice koja je praćena drhtavicom i visokom temperaturom.Veoma je djelotvoran u liječenju malarije,naročito one sa jakom kliničkom slikom.Ima i analgetska svojstva,a koriste se za uklanjanje bolova,liječenje reume i živaca,obnavljanje ćelija jetre,odstranjivanje glista iz crijeva.
Kora drveta skida se u rano proljeće ili u jesen nakon sazrijevanja plodova.Suši se usitnjena na toplom i provjetrenom mjestu.Sadrži razne ljekovite sastojke kao što su siringin,tanin,gorke materije,eterična ulja,minerale…
Kao lijek spravlja se u vidu čaja,koji se priprema tako što se prvo dva sata u dva decilitra vode potopi jedna kašičica usitnjene kore drveta ili ljuske ploda.Nakon toga,čaj se kratko prokuha i ostavi da poklopljen odstoji još sat vremena.Tek onda,zavisno od zdravstvenih tegoba,piju se jedna do dvije šoljice dnevno,a u težim slučajevima i tri.
Ulje cvijetova jorgovana poznato je kao dobro sredstvo za masaažu i liječenje reume,ali i neuralgije živaca.Zapadna narodna medicina ovo ulje koristi i za ispiranje usta,za skidanje visoke temperature,čišćenje crijeva.
U kozmetičkoj industriji koristi se ekstrakt jorgovana u kremama i tonicima.Ovako dobijeni proizvodi namjenjeni su osjetljivoj koži sklonoj crvenilu.
Izvor:Novosti(Život plus)