Šipak,šipurak,divlja ruža,šipurika(Rosae pseudofructus),neki su od odomaćenih naziva u narodu za ovu dragocjenu biljku bez koje je kućna apoteka nezamisliva.Šipurika pripada velikoj porodici ruža od preko 400 vrsta,raspoređenih širom planete,od čega čak 21 vrsta uspijeva na našem podneblju.Od šipurike se pravi i visokovrijedno biljno ulje,koje se nažalost,ne koristi uprkos izuzetnim ljekovitim svojstvima.
Rosa pseudofructus uspijeva na različitim podlogama i tipovima zemljišta.Najrasprostranjenija je u listopadnim šumama i na njihovim obodima,livadama i pašnjacima.Obuhvata nekoliko vrsta divlje ruže,pri čemu dominira Rosa kanina,Rosa pofimera i Rosa tomentosa.
Plod bilo koje vrste šipurike bere se ručno u septembru i oktobru kada sazrijeva,suši na suncu ili sušarama,na maksimalnoj temperaturi od 80 stepeni.Osušen plod je tvrd,malo smežuran,sjajan,crvene ili tamnocrvene boje.Nakiselog je i slatkog ukusa,ali bez mirisa.
Sjeme šipurka sadrži između osam i deset posto masnog ulja u kojima dominiraju oleinska,linolna i linoleinska kiselina.Šipurika je izuzetno bogata vitaminima C i K,karotenoidima likopenom i B karotenom,invertnim šećerom i saharozom,pektinima i taninima.Zbog ovako karakterističnih sastojaka višestruko je dragocjena.Istovremeno služi kao tonik,kao vitaminski napitak za vrijeme prehlada i gripa,kao blagi diuretik,blagi laksativ,ili naprosto,kao čaj za uživanje.Čaj od šipurka je i odlično sredstvo protiv dječijeg proliva u ljetnim mjesecima.Za uživanje je i džem i marmelada koji se tradicionalno pripremaju po recepturi naših baka.
Zbog prijatnog i osvježavajućeg okusa,bogatstva vitamina i voćnim kiselinama,ekstrakti i koncentrati šipurike našli su svoje mjesto i u proizvodnji različitih bezalkoholnih napitaka,od kojih je najpoznatija kokta.U izradi ovih napitaka veoma se vodi računa da ekstrakti budu tamno smeđecrvene boje prijatnog kiselkastog ukusa sa karakterističnim mirisom.
Ulje šipurike sa obiljem različitih kiselina ima visoku biološku vrijednost.Može da se koristi kao aktivna komponenta u izradi preparata namjenjenih ublažavanju upalnih reakcija kože,ali i za kozmetičku upotrebu.Može da se primjeni lokalno u terapiji ekcema,akni i psorijaze,ali je odlično i za njegu suhe,izrazito suhe i zrele kože,a istraživanja su pokazala da ulje šipurike blagotvorno djeluje na ćelije epiderma.Naroćito je korisno za suhu kožu jer povećava njenu elastičnost.
Fosfolipidi koji se nalaze u masnom ulju šipurike specifični su pokretači enzimskog sistema ćelijske membrane,odnosno opne.Oni učestvuju u sintezi hemoglobina,u transporzu holesterola,razvoju nervnog sistema,utiču na kožu sprječavajući pojavu alergija i poboljšavajući njen kvalitet,elastičnost i hidrantnost.Takođe,predstavljaju i polazne supstance za formiranje prostaglandina koji su slični hormonima,a kontrolišu ćelijsku aktivnost,djeluju antiinflamatorno i regulišu imunitet.
Zbog bogatstva vitamina C koji se kuhanjem ne gubi,čaj od crvenog ploda šipurka nezamjenljiv je u liječenju prehlada.A naročito je preporučljiv za otklanjanje umora,malaksalosti,anemičnosti,odnosno svih tegoba koje nastaju zbog manjka vitamina C u organizmu.Poželjno je i da se uzima i za pročišćavanje krvi.Povoljno djeluje i na organe za varenje,ali i na izlučivanje mokraće bez nadražaja bubrega.Čaj od šipurka preporučuje se i za sprječavanje stvaranja pijeska u bubrezima i mokraćnim kanalima.Koristi se i kod upalnih procesa bubrega i mokraćnih puteva.
Izvor:Život plus