Dr. Nazif Veledar: „Leksikon znamenitih Bošnjaka“ – Sarajevo

Uskoro izlazi iz štampe LEKSIKON ZNAMENITIH BOŠNJAKA autora dr. Nazifa Veledara u izdanju Bošnjačke zajednice kulture „Preporod“ Sarajevo. To je enciklopedija Bošnjaka, preko 1300 znamenitih Bošnjaka kao posebnih bibliotečkih jedinica, poredanih leksikografski.

Pored ostalih, u Leksikonu su i ovi Bošnjaci:

Sarajevo

Abdulkerim Bošnjak Sami, pjesnik i stilist;

Abdulvehab Bošnjak, pisac, muderis (profesor);

Ahmed Šemsudin Sarajlija, prozni pisac i kaligraf;

Alajbegović Husein-beg Miri, književnik;

Alajbegović Ismet Šerbo, harmonikaš, kompozitor, nenadmašni poznavalac sevdalinke;

Arif Sarajlija, alhamijado književnik, pjesnik, pedagog, učenjak, vaiz, profesor;

Arif Sidki-efendija, mesnevihan, šejh, profesor Fojničke i Misrine (Atmejdan) medrese u Sarajevu, iranist;

Arifhodžić Fuad, slikar, antifašist i borac u dva rata;

Arnautalić Esad, kompozitor i dirigent;

Bajraktarević Fehim, akademik, univerzitetski profesor, doktor nauka, filolog, orijentalist, turkolog, arabist, iranist, osmanist, prevodilac, naučnik, poliglot (arapski, perzijski, turski, francuski, engleski, talijanski i ruski jezik), osnivač Katedre za orijentalnu filologiju na Filozofskom fakultetu (kasnije Filološkom fakultetu) u Beogradu;

Bajraktarević Mahmut, akademik, univerzitetski profesor, naučnik, matematičar;

Bašeskija Mula Mustafa, bošnjački ljetopisac i pjesnik;

Bećirbašić Mirsad, književnik;

Begić Aida, rediteljka;

Biber Hasan, borac za ljudska i građanska prava, pravo govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja u drugoj Jugoslaviji;

Biogradlija Salih, novinar, urednik;

Bistrigija šejh Ibrahim, šejh, muftija sarajevski, sufija, evlija, vakif, muderis, dobrotvor;

Bukvić Amir, glumac, dramski pisac i scenarist;

Buturović Amila, orijentalist, pisac, prevodilac;

Čampara Ešref, romanist, prevodilac, pisac, autor petojezičnog rječnika arhitekture, građevinarstva i urbanizma;

Čohadžić Mehmed Džudi, pjesnik, muftija, kadija, muderis;

Čohadžić Mustafa Enisi, pjesnik i kadija;

Čolaković Enver, književnik, bošnjački prozaik, pjesnik i prevodilac, profesor, kazališni redatelj, lektor, korektor i urednik;

Čolaković Zlatan, književni kritičar i književni historičar, profesor s Harvarda i Univerziteta Waterloo u Canadi, prevodilac, publicist i sakupljač bošnjačkih epskih pjesama;

Čuvidina Umihana, prva bošnjačka pjesnikinja;

Ćehajić Mahmutkadić Sidki Salih, pjesnik;

Ćesrija Ahmed, epigrafičar, muftija;

Ćurčić, Salih-aga, vakif, komandant;

Daidžić Aida, arhitektica;

Dautbegović Emira, doktor nauka iz oblasti elektrotehnike;

Defterdarević Zuhdija Abdulkerim, pjesnik i pisac hronograma;

Defterdarija Sarajlija Abdulah-paša, paša s četiri tuga, zamjenik velikog vezira, vezir, silahdar u Istanbulu, defterdar, beglerbeg od Anadolije i beglerbeg od Rumelije, bosanski namjesnik 1780 – 1785;

Demirdžić Rejhan, pozorišni, filmski, radijski i televizijski glumac;

Demirović Hamdija, pjesnik, prevodilac;

Denišlić Mustafa, prvi Bošnjak koji je završio Medicinski fakultet na jednom zapadnom univerzitetu, promoviran u doktora medicine u Beču 1906;

Dženetić Smail-beg, muselim Sarajeva (postavljan devet puta), zastupnik bosanskog vezira, veliki feudalac, zaštitnik sirotinje;

Đerzelez Alija, bošnjački epski junak;

Fadilpašić Mustaj-beg, prvi gradonačelnik Sarajeva, mula, graditelj, političar;

Faginović Ali-efendija, kaligraf, umjetnik;

Fazlić Smail, hafiz, imam, hatib i mualim, pisac;

Feridun Ališir, pjesnik;

Firakija Mustafa, pjesnik i ljetopisac;

Gafić Muhamed, književnik, profesor sociologije, alpinist i specijalac, gorski spasavalac, planinar;

Gavrankapetanović, Faris, univerzitetski profesor, doktor nauka, hirurg, hafiz, direktor, ministar;

Gavrankapetanović Munir, borac za slobodu govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja u drugoj Jugoslaviji:

Gazi Husrev-beg, najveći dobrotvor Bosne i Hercegovine, beglerbeg, sandžak-beg, diplomat, vojni zapovjednik, odličan strateg, namjesnik u Bosni tri puta, bošnjački beg, humanista;

Guranija Mejlija Mehmed, lirsko-tesavvufski pjesnik, slikar, epigrafičar, šejh, sufija;

Hadim Ali-paša, veliki vezir, namjesnik Bosne, Egipta, Temišvara, Budima, graditelj;

Hadži Lojo (Salih Vilajetović), jedan od organizatora otpora ulasku austrijske vojske u Bosnu i Hercegovinu 1878, hafiz, imam, hadžija;

Hadžibajrić Fejzulah, šejh, mesnevihan, orijentalist, poliglot, prevodilac Mesnevije, autor više od 150 naučnih i stručnih radova, autor Malog tasavvufsko – tarikatskog rječnika;

Hadžibegić Hamid, univerzitetski profesor, orijentalist, historičar;

Hadžić Bahrija Nuri, primadona opere, dramska sopranistica evropske reputacije, prva operna diva iz Bosne i Hercegovine;

Hadžihasanović Uzeiraga, političar, jedna od najznačajnijih ličnosti u Jugoslavenskoj muslimanskoj organizaciji (JMO);

Hadžihuseinović Muvekit Salih Sidki, historičar, sakupljač velikog materijala i građe za historiju Bosne i Hercegovine, autor Historije Bosne, kaligraf i muvekit;

Hadžihuseinović-Muvekitović Husein Husni, pisac bosansko-tursko-perzijsko-arapskog rječnika i muvekit;

Hadžijahić Muhamed, historičar, doktor prava i stručnjak za političku historiju Bosne i Hercegovine, posljednji veliki bošnjački polihistorik;

Hadžijahić Muhamed Emin, učitelj pravilnog učenja Kur'ana, publicist, mislilac;

Hadžijamaković Muhamed, šejh, muderis Gazi Husrev-begova hanikaha (škola sufijske filozofije), jedan od glavnih vođa otpora austrijskoj okupaciji Bosne i Hercegovine 1878, duhovni vođa otpora;

Hadžimulić Halid, hafiz Kur'ana i hafiz Mesnevije, mesnevihan, glavni imam i hatib careve džamije u Sarajevu, poliglot (arapski, perzijski, turski, francuski, njemački, engleski i latinski jezik), prevodilac, sufija;

Hadžimulić Muhamed, hafiz, profesor, prevodilac, imam i hatib Gazi Husrev-begove džamije u Sarajevu;

Hadžiosmanović Lamija, akademik, univerzitetski profesor emeritus, doktor nauka, orijentalistica, filologinja, kulturna historičarka i prevoditeljica;

Hadžiselimović Omer, univerzitetski profesor, doktor nauka, prevodilac, profesor na više univerzitata u USA, autor više knjiga;

Handžić Mehmed, islamolog, kulturni historičar, poliglot, prevodilac;

Hanjalić kemal, akademik, univerzitetski profesor, doktor nauka, naučnik, šef Katedre Fakulteta za primijenjenu fiziku Tehničkog univerziteta Delft (Nizozemska);

Hasanbegović Faruk Fahrudin, kompozitor;

Haverić Tarik, univerzitetski profesor, politički teoretičar;

Hozo Irfan, akademski slikar i grafičar;

Hrasnica Fahrudin, univerzitetski profesor, doktor nauka, naučnik, posebno u oblasti konjarstva, slikar i jahač;

Hrasnica Halid-beg, doktor prava, političar, jedna od najmarkantnijih figura u borbi za slobodan razvoj bošnjačkog naroda, predsjednik Muslimanske samostalne stranke (1911), potpredsjednik JMO 1922, ministar pravosuđa u Vladi Kraljevine SHS 1924;

Hrasnica Mehmed, slikar, univerzitetski profesor, arhitekt;

Hulusi Mehmed, novinar, urednik više listova;

Iblizović Ali Sejfija, pjesnik, šejh, sufija, derviš halvetijskog i nakšibendijskog tarikata;

Ibrišimović Nedžad, akademik, književnik i slikar;

Idrizović Mirza, filmski i TV reditelj, scenarista;

Isabegović Mehmed-beg (Mehmed Čelebija), bosanski sandžak-beg, graditelj, utemeljitelj Rogatice, vojskovođa;

Isević Azizi Mehmed Aziz, pjesnik, profesor, kadija;

Isević Muhamed Emin, pjesnik;

Ishaković, Isa-beg, utemeljitelj Sarajeva i Novog Pazara, državnik, diplomata, graditelj, dobrotvor, vojskovođa, sandžak-beg u Bosni;

Islamović hafiz Husein Rakim-efendija, kaligraf,

Jusić Lejla, operska pjevačica sopranistica;

Juzbašić Dževad, akademik, univerzitetski profesor emeritus, doktor nauka, historičar;

Kadić Bahrija, doktor prava, prvi Bošnjak koji je doktorirao na Sveučilištu u Zagrebu;

Kadić Enverija Muhamed, sakupljač izvornog materijala i građe za historiju Bosne i Hercegovine, historičar i epigraf;

Kadić Rešad, književnik i novinar;

Kaimija Hasan, pjesnik, derviš, psiholog, vizionar;

Kajtaz Halid, profesor fizike, hemije i matematike, borac za slobodu govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja u drugoj Jugoslaviji;

Kantamirija (Kantamirizade) Abdulah, pjesnik, muderis, kaligraf, utemeljitelj biblioteke na Atmejdanu u Sarajevu;

Kantardžić Muhamed, univerzitetski profesor, doktor nauka, jedan od najzaslužnijih da je kod nas uvedeno astronomsko računanje vremena i izrada takvima na toj osnovi;

Kapetanović Kemal, akademik, univerzitetski profesor, doktor tehničkih nauka, ekspert Ujidinjenih nacija za metalurgiju;

Kapić Suada, glumica, dokumentarista, čuvar naše prošlosti;

Kapidžić-Osmanagić Hanifa, akademik, univerzitetski profesor, kritičarka i historičarka, esejistica, prevodilac, urednica;

Karađozović Esad, borac za slobodu govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja u drugoj Jugoslaviji;

Karamusić Nihadija Muhamed, pjesnik i epigraf;

Kasumagić Ismet, univerzitetski profesor, prvi rektor Univerziteta u Bihaću, političar, ministar u prvoj Vladi nezavisne i suverene Republike Bosne i Hercegovine, naučnik, borac za slobodu govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja, ekspert Ujedinjenih nacija za metalurgiju;

Kaukčija Abdulah, kurra-hafiz, šejh i muderis Gazi Husrev-begova hanikaha, dugogodišnji imam Gazi Husrev-begove džamije u Sarajevu, proslavljeni narodni vojskovođa iz 1878., komandant vojske i pobjednik s Klokota;

Kemura Sejfudin Fehmija, pjesnik i pisac;

Kemura Sulejman, reisul-ulema;

Kenović Ademir, reditelj, producent, scenarist, univerzitetski profesor;

Korča Mehmed-paša, vezir, bosanski beglerbeg i namjesnik, vojskovođa;

Korkut Besim, prevodilac značenja Kur'ana,a.š., književnik, islamski učenjak, prevodilac, orijentalist-arabist;

Košarić Naim, univerzitetski profesor emeritus, naučnik, doktor biohemije;

Kreševljaković Hamdija, akademik, naučnik, historičar, istraživač;

Krvavac Hajrudin Šiba, reditelj;

Krzović Ibrahim, univerzitetski profesor emeritus, doktor nauka, historičar umjetnosti, likovni kritičar;

Kučukalić Alija, umjetnik, kipar, crtač, dekan, univerzitetski profesor;

Kučukalić Zija, univerzitetski profesor, doktor muzikologije i filozofije, dekan, muzikolog;

Kukavica Edin Urjan, nakšibendijski i rufaijski šejh, književnik, sufija, historičar, poliglot, prevodilac (engleski, francuski, talijanski …), šejh Tekije na Blagovcu (Sarajevo);

Kukić Hamid, političar, kulturni i javni djelatnik;

Kulović Esad, pjesnik, pisac hronograma, poliglot, prevodilac, političar, gradonačelnik Sarajeva, osnivač i predsjednik političke stranke Naprednjaka i samostalaca (1908), prijatelj i politički mentor dr. sc. Mehmeda Spahe;

Kurspahić Nermina, publicistkinja, esejistica, književna, pozorišna i likovna kritičarka;

Kurto Nedžad, univerzitetski profesor, doktor nauka, arhitekt, umjetnik;

Logavija šejh Osman, sufija, evlija;

Ljubović Amir, orijentalist, univerziteski profesor, doktor nauka;

Ljubović Ibrahim, akademski slikar;

Ljuca Igbal, interpretator bošnjačke sazlijske muzike;

Mahmutefendić Kemal, književnik;

Mahmutefendić Sead, književnik, romansijer, pripovjedač, esejist, feljtonist, pjesnik, kolumnist, književni kritičar;

Mehmed Tahir Bošnjak, pisac;

Memić Senaid, univerzitetski profesor, doktor nauka, poljoprivredni stručnjak, naučnik, istraživač, patriota, jedan od organizatora otpora agresiji na Republiku Bosnu i Hercegovinu 1992-1995;

Merhemić Mujaga, mesnevihan, sufija, ljubitelj nauke, dobrotvor, humanista, učenjak, duhovni velikan;

Mestvica mula Muhamed, pisac, pjesnik, hroničar, kaligraf;

Mihajlović (Mihajloglu) Skender-beg, vezir sa tri tuga, paša, bosanski namjesnik, beglerbeg, graditelj po kome je jugozapadni dio Sarajeva dobio ime Skenderija, podigao je Nakšibendijsku tekuju, imaret, saraj, karavansaraj, mlinove na Mošćanici, most na Miljacki nazvan Skednderija (1500), preveo Mošćanicu preko Vratnika i doveo vodovod;

Minetović Mehmed-beg, prvi bosanski sandžak-beg 1463-1464, potomak stare bosanske bogumilske vlastele;

Misirlić Hikmet, sufija, šejh;

Muftić Osman, univerzitetski profesor, doktor nauka, naučnik, dekan, prvi ministar znanosti i tehnologije u Republici Hrvatskoj nakon dolaska demokratije u Hrvatsku, diplomat;

Muftić Tarik, slobodni intelektualac, ljekar, hirurg, vaiz, veliki protivnik totalitarnih režima, borac za slobodu govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja;

Muftić Teufik, univerzitetski profesor, doktor nauka, filolog, arabist, prevodilac, pisac, autor Arapsko-bosanskog rječnika (1997), poliglot (arapski, njemački, talijanski, ruski …);

Muhibija Mustafa, pisac, bibliofil, kadija;

Muhić Fuad, univerzitetski profesor, doktor nauka, naučnik, filozof, pravni stručnjak i političar, žrtva nasilja zbog otpora velikosrpskoj prijetnji Republici Bosni i Hercegovini;

Muidović Mehmed Šakir, pjesnik, muftija sarajevski, poliglot, derviš nakšibendijskog tarikata, bibliofil, kulturni, politički i javni radnik;

Mujagić Mubera, književnica;

Mujezinović Mehmed, naučnik, pisac, kaliograf, kulturni historičar, prevodilac, poliglot, kulturni i javni radnik;

Musabegović Jasmina, književnica, esejistkinja i prevoditeljica s francuskog jezika;

Musić Bošnjak Allamek Muhamed, filolog, filozof, pisac, pravnik, kadija istanbulski, vrhovni sudac u Osmanskoj carevini, univerzitetski profesor, stručnjak za orijentalne jezike;

Mušović-Kavazović Suada, primabalerina;

Mutevelić Asim-beg, graditelj, mutevelija Gazi Husrev-begova vakufa;

Mutevelić Rizai Mehmed, pjesnik;

Muzaferić Abdulah, konstruktor i izumitelj, izmislio i konstruirao pontonske mostove;

Muzaferija Husein, pjesnik (ehl-i kalem) učenjak (alim), hroničar;

Nakaš Osman, slikar minijatura;

Nametak Fehim, turkolog, univerzitetski profesor emeritus, doktor nauka, prevodilac, poliglot, kulturni historičar, naučnik;

Nazmi-dede Bošnjak Alić Hasan, pjesnik, stilist, mesnevihan, šejh;

Nerkesija Muhamed, pjesnik, prozni pisac, veliki stilista i u proznom i u poetskom djelu, epigraf;

Nezirović Muhamed, univerzitetski profesor emeritus, doktor nauka, filolog, lingvist, historičar književnosti, esejist, prevodilac, diplomata;

Numankadić Edin, slikar;

Obhodžaš Safeta, književnica;

Pandža Muhamed, hafiz, prevodilac Kur'ana, a.š., profesor, prosvjetitelj;

Pandža Sarajlija šejh Isamudin Muhamed-efendija, sufija, derviš halvetijskog reda, evlija, borac za prava naroda u BiH;

Papo Edina, umjetnička direktorica Sarajevskog baleta, koreografkinja i pedagoginja;

Pašović Haris, reditelj;

Potogija Nedžad, baletni umjetnik;

Purivatra Atif, univerzitetski profesor, doktor nauka, teoretičar evolucije bošnjačkog nacionalnog identiteta, predsjednik Vijeća Kongresa bošnjačkih intelektualaca;

Repovac Hidajet, univerzitetski profesor, doktor nauka, sociolog;

Rešid Mehmed Bošnjak, misaoni pjesnik;

Salihbeg Bosnawi Melika, književnica;

Sarajlić Nafija, književnica;

Sarajlić Šemsudin, književnik, političar, prevodilac, poliglot;

Sari Ahmed-paša, vezir, beglerbeg Rumelije, muhafiz Ozije (Očakov) i Beograda, hercegovački sandžak-beg, vojskovođa;

Serdarević Asaf, borac za slobodu vjerskog ispoljavanja, slobodu govora i mišljenja u drugoj Jugoslaviji;

Serdarević Ismet Imo, borac za ljudska prava, pravo govora, vjerskog ispoljavanja i slobodu mišljenja u drugoj Jugoslaviji, arhitekt;

Sidran Abdulah, akademik, književnik, pjesnik, pripovjedač, romansijer, dramski pisac, filmski scenarist i publicist;

Sijarić Mirsad, književnik i historičar;

Sikirić Behaudin, šejh, mesnevihan, kaligraf;

Silajdžić Haris, bošnjački i bosanskohercegovački političar, osnivač Stranke za Bosnu i Hercegovinu (SBiH), ministar vanjskih poslova Republike Bosne i Hercegovine, predsjednik

Vlade Republike Bosne i Hercegovine, član i predsjednik Predsjedništva države Bosne i Hercegovine, univerzitetski profesor, doktor povijesnih znanosti, poliglot;

Skenderpašić Suni Mustafa-paša, pjesnik, graditelj i državnik, namjesnik Tripolisa (1515) i Dijarbekira (1516), graditelj prve potkupolne džamije u Bosni – Skenderije koja je srušena i na tom mjestu je 1969. godine završena gradnja sportskog centra „Skenderija“;

Sokolović Badema, mezzosopranistica, članica Sarajevske i Zagrebačke opere;

Sokolović-Bertok Semka, kazališna, filmska i TV glumica, šahovska prvakinja Hrvatske osam puta;

Sokolović Osman Asaf, historičar, poliglot (turski, francuski, njemački …), prevodilac, bibliofil, kulturni i javni radnik;

Sokolović Sunulah, predsjednik Bosanske narodne skupštine 1878;

Solaković Kenan, akademski kipar;

Spahić Ibrahim, komparativist, teotrolog, pisac, političar, poliglot, novinar, humanist, kulturni i javni radnik, predsjednik Građanske demokratske stranke (1993), predsjednik i organizator Međunarodnog festivala „Sarajevska zima“;

Spaho Fehim, reisul-ulema, teolog, islamolog, šerijatskopravni ekspert, prevodilac, historičar, publicist, prosvjetitelj, veliki socijalni radnik, naučnik, patriot i prefinjeni intelektualac;

Spaho Hasan, alim, pisac, stručnjak za šerijatsko pravo, kadija, muderis;

Spaho-Korkut Muniba, orijentalist;

Spaho Mehmed, doktor pravnih nauka, politički vođa Bošnjaka između dva svjetska rata, predsjednik Jugoslavenske muslimanske organizacije (JMO), prvi Bošnjak u Vladi Kraljevine SHS ministar industrije i trgovine, ministar finansija u vladi Ljube Davidovića, u vladi Milana Stojadinovića bio je ministar saobraćaja;

Stovro Junuz Remzija, pisac i prevodilac;

Svrzo Salih-efendija, muftija sarajevski, veleposjednik, političar, kulturni i javni radnik;

Šabanagić Dževad, koncertviolinist, koncertmajstor Sarajevske filharmonije, profesor Muzičke akademije u Sarajevu;

Šahinović Ekremov Munir, pjesnik, pripovjedač, novinar;

Šahin-paša, bosanski namjesnik;

Šamić Jasna, doktor nauka s Univerziteta u Sorbonnei, ekspert sufizma, univerzitetski profesor, naučnica i književnica, prevodilac, orijentalist, poliglot, autor više dokumentarnih filmova i pozorišnih predstava;

Šamić Midhat, akademik, univerzitetski profesor, doktor nauka, romanist, metodičar, prevodilac, književni historičar i kritičar;

Šarac Nedim, univerzitetski profesor, historičar, pionir historiografskih znanosti u Bosni i Hercegovini, jedan od osnivača i saradnika Instituta za historiju u Sarajevu;

Šerbić-Ramadanović Hiba, ljekar, vodila je Prvu internu kliniku u Sarajevu, prva Bošnjakinja koja je završila Medicinski fakultet u Beogradu;

Šerifović Fadil-paša, muselim Sarajeva, pjesnik, mevlevijski šejh, mesnevihan, graditelj, političar, nakibul-ešraf, mutesarif (guverner), kadija, kaligraf, divizijski general;

Šerifović Nurija Mustafa, pjesnik, pisac hronograma, nakibul-ešraf;

Švrakić Emin, komandant Zelenih beretki, osnivač televizije Hayat;

Tanović Bakir, filmski režiser, scenarist, filmski producent i historičar;

Tanović Lamija, univerzitetski profesor, fizičarka;

Tardić Murad-beg, kliški sandžak-beg, vojskovođa;

Teparić Meliha, akademski slikar;

Topčić Behka, interpretatorka bošnjačke sazlijske muzike;

Topčić Zlatko, književnik i scenarist;

Traljić Mahmud, hafiz, čuveni sarajevski alim, istraživač bošnjačke kulture, kaligraf, pisac, naučnik;

Trebinjac Ibrahim, kurra-hafiz, karija, profesor, pisac, prevodilac;

Tufo Muhamed, teolog islamolog, prevodilac, profesor, pisac;

Tulić Muhamed Hazim, poliglot, muderis, književnik;

Tuzlić Ahmed, doktor nauka klasičnih književnosti, univerzitetski profesor, poliglot (grački, latinski, francuski, taliujanski, njemački, engleski, arapski i turski jezik), hafiz, kaligraf;

Ulamapašić Gajretija Mehmed-beg, pšjesnik;

Urban Ibruljević, Pavo Jusuf, veliki patriot i borac za državu Republiku Bosnu i Hercegovinu, diplomat Republike Bosne i Hercegovine u Beču, dugogodišnji predsjednik Društva bosanskohercegovačko-austrijskog prijateljstva, orgazizator proslave Bitke na Monte Meleti (Meletta) koja se desila 7. juna 1916, počasni vojnik Armije Republike Bosne i Hercegovine, nosilac brojnih priznanja i ordena, pored ostalih, i Srebrenog ordena s bosanskim grbom, Povelje zahvalnosti koju mu je dodijelio predsjednik Republike Bosne i Hercegovine Alija Izetbegović, nosilac je i najvišeg ordena austrijske pokrajine Štajerske, te odlikovanja Veliki zlatni orden časti Republike Austrije;

Vejzović Fadil, akademski slikar, grafičar i kipar;

Velihodžić Razi Mehmed, pjesnikna bosanskom i turskom jeziku, šejh Gazi Husrev-begova hanikaha, epigraf, muderis, pravnik, astronom, poliglot, matematičar, vakif;

Zahirović Ajša, pjesnikinja;

Zekić Džemila Hanumica, bošnjačka pjesnikinja i prozni pisac;

Zildžić Ahmed Hamdi, pjesnik;

Zildžić-Iblizović Ševala, ljekar specijalista ginekolog, prva Bošnjakinja koja je završila Medicinski fakultet (1931. godine u Zagrebu);

Zlatar Behija, doktor historijskih nauka;

Zlatar Mujaga, borac za slobodnu i samostalnu državu Bosnu, narodni heroj, gazija, komandant;

Zubčević-Hafiz Tadžida, univerzitetski profesor, doktor nauka, turkolog, direktorica Centra za turkološka istraživanja Balkana;

Zulfikarpašić Amra, univerzitetski profesor, doktor nauka, umjetnica i dizajnerica;

Žiga Avdo, akademski slikar;

Iz LEKSIKONA ZNAMENITIH BOŠNJAKA:

(…) Neophodna je revalorizacija u procesu sazrijevanja svijesti kod svih naroda u Evropi, preispitivanje vlastite historije i kulture da bismo postali tolerantniji. Trebamo odbaciti lažne mitove, jer svi mi tražimo neke svoje velikane iz prošlosti, neke borce za neku slobodu, pa preko njih dokazujemo da nismo nikad nikog ugrožavali, a da su drugi ugrožavali nas. Tako Nijemci veličaju Friedricha Velikog (Berlin, 1712 – Postdam, 1786) i Otto von Bismarcka (Schönhausen, 1815 – Friedrichsruh, 1898), Francuzi Karla Velikog (oko 742–Aachen, 814) i Napoleona (Ajaccio, 1769 – Longwood, Sveta Helena, 1821), Rusi Petra Velikog (Petar I Aleksejevič Romanov, Moskva, 1672 – Sankt-Peterburg, 1725), Mađari Atilu (poznat i kao Bič Božiji, oko 406–453) i Lajosa Kssutha (Monok, Mađarska, 1802 – Torino, 1894), Talijani Garibaldija (Nica, 1807 – Caprera, Italija, 1882), Turci Mehmeda Fatiha (Edirne, 1432 – Istanbul, 1481), Bugari Asparuhova (668–694/5), Česi Karla IV Luksemburškog (Prag, 1316 – Prag, 1378), Albanci Skender-bega (albanski: Gjergj Kastrioti Skënderbeu, Debar, 1403 – Lješ, 1468), Srbi Miloša Kobilića (ubio sultana Murata I, a potom poginuo na Kosovu polju 28. 6. 1389; Vidi: Joseph von Hammer, Historija Turskog/Osmanskog carstva I, naslov originala: Geschichte des Osmanischen Reiches, prijevod i izd. Nerkez Smailagić, Zagreb, 1979, str. 74.) i Lazara (Prilepac kod Novog Brda, 1329 – Kosovo polje, 1389), Hrvati Zrinske i Josipa Jelačića (Petrovaradin, 1801 – Zagreb, 1859), Bošnjaci Ali-pašu Hećimovića i Husein-kapetana Gradaščevića…

Imperativ je današnjice da se naprave revizije u stavovima, te da se odbace idealistički šabloni, da bismo bili što tolerantniji i bliži, jer gdje postoje pravilne granice? Pravilne granice ne postoje u Evropi, ako izuzmemo Island, za što se pobrinula priroda, a ne čovjek. Možda je uputno pročitati djelo Murada Hofmanna Evropa i njeni muslimanski susjedi: konflikt ili pomirenje? To su bili stavovi za koje se borio Muhamed Abdagić, jer je dobro znao da je bosanski islam najsekulariziraniji islam na svijetu, a geslo islama je: „Živjeti i pustiti druge da žive.“ Jedinka je apsolutna egzistencija. Ona ima svoju slobodu, a poštivanje njezine slobode jeste uvjet iskrenog vjerovanja u Allaha. Kur'an, a.š., ne kuca na vrata politike, on kuca na vrata srca da uputi čovjeka, i kaže: „ (…) ako neko ubije nekoga koji nije ubio nikoga, ili onoga koji na Zemlji nered ne čini – kao da je sve ljude poubijao; a ako neko bude uzrok da se nečiji život sačuva – kao da je svim ljudima život sačuvao.“ (K. 5:32)

Što će se neko osjećati Srbinom ili Hrvatom ili Bošnjakom, ne treba da nam to smeta u našem zajedničkom radu. (…)

3284 Posjeta 2 Posjeta danas