Biljka kafa je stablo koje rađa dvije-tri godine nakon sadnje, a daje plodove do petnaeste ili dvadesete godine starodti stabla.Izraste do visine 2-3 metra.
Postoji legenda koja kaže da su snagu i moć kafe otkrile koze u njenoj pradomovini Etiopiji.Čuvar koza Kaldi uočio je da njegove koze brste jednu vrstu do tada nevažnog i nepoznatog grma i da su poslije veoma vesele i živahne.I sam Kaldi je probao sjemenke te biljke i osjetio veselo raspoloženje.Svoje saznanje je prenio lokalnim dervišima koji su također isprobali čari kafe.Utvrdili su da napitak koji su oni zvali „qahwa“ ugodno djeluje na ljudski organizam,odnosno da „bistri um i razgaljuje srce“.Riječ „Qahwa“ bi značilo „ona koja diže u visine“.
Kafa se danas proizvodi u više zemalja svijeta,a najviše u Etiopiji,Sudanu,nekim dijelovima Azije,Kolumbije,Meksika,Salvadora,Gvatemale,Venecuele,Madagaskara,Ugande,Indonezije,Brazila,Arabije(Moka) i još nekim krajevima svijeta.
Najkvalitetnija i najtraženija je kafa koja se gaji u Moki ili Jemenu,zato što ima najaromatičniji miris.Postoji oko 60 vrsta kafe,ali se samo tri koriste za pripremanje i konzumiranje cijenjenog napitka.To su:
Coffea arabica,
Coffea liberica,
Coffea stenophylla(Coffea robusta)
Domovina „Arabike“ je Etiopija u pokrajini Kafa,po kojoj je ova biljka i dobila naziv.Glavna sezona berbe je u decembru i januaru.
Kafa se 1450.godine udomaćila po cijeloj Arabiji.Iz luke Moka kafa se proširila sve do centra islamskog svijeta,tj. do Meke i Medine.Kafa kao napitak je mnogo hvaljena,ali i osporavana.Tako je 1511.kafa zabranjena u Meki,1525. i 1534. u Kairu,1524-1574,u Carigradu,za vrijeme sultana Selima II.Puna dva stoljeća kafa je bila poznata na Dalekom i Bliskom istoku,a Evropa nije ni znala niti čula o tom napitku.Kafu su u Evropu donijeli mletački i nizozemski trgovci.Nizozemski trgovac toga doba kaže za kafu:“caowa je jedna vrsta graha koji raste po brežuljcima oko Meke.Taj grah se u vatri spali da bude crn kao ugljen,onda ga stuckaju u prah i kuhaju,pa od toga piju vruću vodu dok ona još vrije.Kafu piju vrelu iz dubokih posudica od pečene zemlje ili porculana,ali tako da se samo srče.“
Otkrićem ovog napitka uslijedila su otvaranja prvih kafana i u Evropi i to:
Amsterdam 1650. godine,
Sarajevo i London 1652. godine,
Mostar 1663. godine,
Hamburg 1679. godine,
Beč 1683.godine,Marselj 1671.godine,
Pariz 1672.godine.
U kafanama se vremenom gosti počinju usluživati i raznim pićima,kartaju,igraju bilijar,dozvoljava se i pušenje.Počev od 1660.godine,kafedžije i trgovci kafom plaćaju državi porez na uvoz i profit.U Londonu je 1652.godine otvorena kafana pod nazivom Virginia Coffee House.Ovdje se i začela ideja da se za pripadnike pojedinih društvenih staleža(klasa) otvaraju zasebne kafane.
The Blue Bottle Coffee House, Zur Blauen flasche
Otvaranjem prve bečke kafane 1683.godine,“Zur Blauen Flasche“-„Ka plavoj boci“ počinje novo poglavlje u osmišljavanju ponude i načina usluživanja gostiju.Bečlije su zahtijevali da im se uz kafu,naročito u jutarnjim satima,usluži i poneko pecivo.
Danas u Beču i drugim većim gradovima postoji osavremenjeni tip bečkih kafana,a osoblje ih uslužuje na klasičan način koji je uobičajen u bačkoj kafani.
Kafa kao napitak se konzumira na bezbroj načina,a najčešće kao:esspreso kafa,bosanska kafa,turska kafa,filtrirana kafa,bijela kafa sa raznim alkoholnim pićima,šlagom,čokoladom,mlijekom,pjenom od mlijeka,i slično.
Izvor:Časopis „Turist“(SA) br.8-piše Slobodan Kakuća.
